Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 8/2021 tăng nhẹ chủ yếu do biến động tăng của nhóm lương thực, thực phẩm tại các địa phương đang thực hiện giãn cách xã hội khi việc vận chuyển và phân phối hàng hóa thực hiện theo quy trình nghiêm ngặt hơn nhằm đảm bảo các yêu cầu phòng chống dịch Covid-19. Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) Chỉ số giá tiêu dùng tháng 8/2021 tăng 0,25% so với tháng trước, tăng 2,51% so với tháng 12/2020 và tăng 2,82% so với tháng 8/2020. Tính chung CPI bình quân 8 tháng đầu năm 2021 tăng 1,79% so với cùng kỳ năm trước, mức tăng thấp nhất kể từ năm 2016 (Tốc độ tăng CPI bình quân 8 tháng so với cùng kỳ năm trước các năm 2016-2021 lần lượt là: +1,91%; +3,84%; +3,52%; +2,57%; +3,96%; +1,79%).
Tốc độ tăng giá tiêu dùng tháng 8 có sự chênh lệch giữa khu vực thành thị và nông thôn, giữa các địa phương đang thực hiện giãn cách và mức tăng chung cả nước. So với tháng trước, CPI khu vực thành thị tăng 0,34%; khu vực nông thôn tăng 0,14%. Chỉ số giá tại các địa phương thực hiện giãn cách có mức tăng cao hơn so với tốc độ tăng CPI chung (so với tháng trước, CPI của Hà Nội tăng 0,77%, TP Hồ Chí Minh tăng 0,33%, Cần Thơ tăng 1,47%, Vĩnh Long tăng 0,66%) trong đó tốc độ tăng chỉ số giá nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tại một số địa phương tăng cao như Cần Thơ tăng 3,99%; Vũng Tàu tăng 3,22%; Đà Nẵng tăng 2,65%; Bình Dương tăng 2,62%; Hà Nội tăng 2,21%; Vĩnh Long tăng 1,82%; thành phố Hồ Chí Minh tăng 1,68%; Đồng Nai tăng 1,47%; Bến Tre tăng 1,09%.
Lạm phát cơ bản tháng 8/2021 giảm 0,02% so với tháng trước, tăng 0,98% so với cùng kỳ năm trước. Bình quân 8 tháng năm 2021, lạm phát cơ bản tăng 0,9% so với cùng kỳ năm 2020, thấp hơn mức CPI bình quân chung (tăng 1,79%), điều này phản ánh biến động giá tiêu dùng chủ yếu do giá lương thực, giá xăng, dầu, điện và giá gas tăng. Mức lạm phát cơ bản tháng 8/2021 và 8 tháng năm 2021 so với cùng kỳ năm trước đều là mức thấp nhất kể từ năm 2011.
CPI tháng 8/2021 theo cơ cấu nhóm hàng.
Xét theo cơ cấu nhóm hàng: Trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng chính có 4 nhóm tăng giá so với tháng trước, 4 nhóm giảm giá, 3 nhóm giữ giá ổn định. Cụ thể có 4 nhóm tăng giá gồm: Hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 0,74%; Đồ uống và thuốc lá tăng 0,22%; Giáo dục tăng 0,04%; Thuốc và dịch vụ y tế có cùng mức tăng 0,02%.
04 nhóm giảm giá gồm: Giao thông giảm 0,06%; Bưu chính viễn thông giảm 0,05%; Văn hóa, giải trí và du lịch giảm 0,03%; và Nhóm may mặc, mũ nón, giày dép giảm 0,03%.
03 nhóm ổn định: Nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng; thiết bị và đồ dùng gia đình và Nhóm hàng hóa và dịch vụ khác.
Cụ thể các nguyên nhân làm tăng áp lực lên CPI tháng 8/2021: (1) Do việc vận chuyển và phân phối hàng hóa thực hiện theo quy trình nghiêm ngặt hơn nhằm đảm bảo các yêu cầu phòng chống dịch Covid-19 và nhu cầu tích trữ lương thực, thực phẩm tăng cao tại các khu vực thực hiện giãn cách xã hội là nguyên nhân khiến Nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tháng 8/2021 có mức tăng so với tháng trước cao nhất với 0,74%. (2) Nhu cầu tiêu dùng đồ uống giải khát khi thời tiết nắng nóng tăng cao và giá thuốc lá tăng do nguồn cung giảm khiến Nhóm đồ uống và thuốc lá tăng 0,22% so với tháng trước. (3) Do chuẩn bị bước vào năm học mới, giá văn phòng phẩm tăng 0,34% dẫn đến Nhóm giáo dục tăng 0,04%. (4) Nhu cầu mua thuốc để phòng dịch bệnh khiến Nhóm thuốc và dịch vụ y tế tăng 0,02%, trong đó giá thuốc các loại tăng 0,08%.
Một số nguyên nhân góp phần làm giảm áp lực lên CPI trong tháng 8/2021 là: (1) Do giá xăng dầu ổn định và giảm trong hai kỳ điều hành ngày 11/8 và ngày 26/8; các hãng giảm giá ô tô mới và ô tô đã qua sử dụng (lần lượt giảm 0,09% và giảm 0,84%) khiến Nhóm giao thông giảm 0,06%. (2) Nhóm bưu chính, viễn thông tháng 8/2021 giảm 0,05% do giá điện thoại di động thông minh, máy tính bảng giảm 0,16% và phụ kiện điện thoại di động thông minh, máy tính bảng giảm 0,5%. (3) Nhóm văn hóa, giải trí và du lịch chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19 giảm 0,03% so với tháng trước, chủ yếu do giá thiết bị văn hóa giảm 0,22%; du lịch trọn gói giảm 0,04%. (4) Nhóm may mặc, mũ nón, giày dép giảm 0,03% do nhu cầu tiêu dùng giảm khi các địa phương thực hiện giãn cách xã hội phòng chống dịch Covid-19.
Dự báo CPI và biện pháp điều hành trong tháng 9/2021.
- Những yếu tố gây áp lực tăng giá: (i) Giá xăng dầu, giá gas trong nước dự báo vẫn sẽ chịu tác động từ giá thế giới; (ii) Giá một số mặt hàng nguyên liệu tiếp tục ở mức cao như sắp thép, phân bón do thiếu hụt nguồn cung trên thế giới nhưng dự báo không có biến động lớn; (iii) Dịch bệnh Covid kéo dài khiến các chuỗi sản xuất, cung ứng chưa thực sự ổn định cũng khiến chi phí vận chuyển logistic tăng cao…
- Một số yếu tố làm giảm áp lực lên mặt bằng giá: (i) Giá nhiều mặt hàng thuộc diện nhà nước quản lý nhìn chung vẫn được giữ ổn định hoặc kiềm chế mức tăng giá, trong đó tại Nghị quyết số 97/NQ-CP, Chính phủ thống nhất phương án hỗ trợ giảm tiền điện, giảm giá điện (đợt 5) cho các khách hàng sử dụng điện bị ảnh hưởng của dịch Covid-19 như đề xuất của Bộ Công Thương; (ii) Chính phủ và các bộ, ngành đang tập trung triển khai nhiều biện pháp tháo gỡ khó khăn cho việc vận chuyển, lưu thông hàng hóa giữa và trong nội bộ các địa phương đang thực hiện giãn cách xã hội góp phần cung cấp kịp thời hàng hóa thiết yếu cho người dân.
Theo ước tính của Cục Quản lý giá, nếu giả định CPI các tháng còn lại tăng đều một tỷ lệ như nhau so với tháng trước thì trong 4 tháng còn lại, CPI mỗi tháng còn có dư địa tăng trên 2% để đảm bảo mục tiêu kiểm soát dưới 4%. Do vậy, có thể thấy việc kiểm soát CPI bình quân cả năm 2021 ở mức khoảng 4% là vẫn trong tầm kiểm soát của Chính phủ nếu không có những yếu tố quá đột biến xảy ra.
Trích nguồn
Thanh Hoa
