Bộ Tài chính ban hành kế hoạch thanh tra, kiểm tra tài chính năm 2023

Trước đó, ngày 03/10/2022 Bộ Tài chính đã ban hành Công văn số 10039/BTC-TTr hướng dẫn xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra tài chính năm 2023.

Theo đó, Bộ trưởng Bộ Tài chính yêu cầu Thủ trưởng các đơn vị có chức năng thanh tra chuyên ngành thuộc Bộ Tài chính, xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra tài chính năm 2023 cần tập trung một số nội dung trọng tâm.

Cụ thể, kế hoạch thanh tra, kiểm tra tài chính năm 2023 phải bám sát nhiệm vụ của ngành Tài chính trong việc quản lý điều hành ngân sách Nhà nước, quản lý nợ công, quản lý tài sản công từ Trung ương đến các địa phương, đồng thời phải gắn với việc thực hiện các quy định về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm, đúng định hướng, chỉ đạo, không giàn trải. Tổ chức các đoàn thanh tra, kiểm tra hợp lý, hiệu quả.

Đồng thời, tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát, tập trung vào những lĩnh vực, địa bàn, vị trí công tác dễ xảy ra tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, nơi có nhiều đơn thư tố cáo, khiếu nại, lĩnh vực nhạy cảm, cấp thiết, dư luận xã hội quan tâm, bức xúc để phát hiện, xử lý kịp thời, nghiêm minh các vụ việc, vụ án tham nhũng, tiêu cực, như: Quản lý, sử dụng điều hành ngân sách Nhà nước, tài chính công, tài sản công, quản lý sử dụng đất đai, đấu thầu, đấu giá, mua sắm tài sản công, phát hành trái phiếu doanh nghiệp, cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước, việc tăng vốn, chuyển nhượng vốn của các công ty đại chúng; kê khai, kiểm soát việc kê khai tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn; về thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt...

Thanh tra việc thực hiện nghĩa vụ với ngân sách Nhà nước, chú trọng thanh tra chống thất thu thuế, buôn lậu, gian lận thương mại, gian lận xuất xứ hàng hóa, sản xuất, kinh doanh hàng giả gây ảnh hưởng đến thương mại quốc gia, bảo vệ sản xuất và tiêu dùng trong nước; chú trọng các mặt hàng dễ gian lận về mã số hàng hóa, trị giá tính thuế; tăng cường thanh tra, kiểm tra hành vi chuyển giá, trốn, lậu thuế, phát hiện kịp thời các trường hợp kê khai không đúng, không đủ, gian lận thuế, trong đó tập trung thanh tra, kiểm tra các doanh nghiệp có rủi ro cao về thuế, các doanh nghiệp hưởng ưu đãi miễn, giảm thuế; doanh nghiệp phát sinh chuyển nhượng vốn, thương hiệu, chuyển nhượng dự án, các ngành nghề kinh doanh mới, đặc thù…; các doanh nghiệp, tổ chức tài chính ngân hàng; các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài có dấu hiệu chuyển giá; các doanh nghiệp nhập khẩu các mặt hàng có thuế suất cao, kim ngạch lớn, nhập khẩu nguyên liệu, vật tư để sản xuất xuất khẩu, gia công cho thương nhân nước ngoài; doanh nghiệp chế xuất.

Tăng cường quản lý chặt chẽ việc hoàn thuế GTGT, không để xảy ra tình trạng trục lợi chính sách gây thất thoát tiền của NSNN; thanh tra hoàn thuế giá trị gia tăng đối với các doanh nghiệp có hoàn thuế lớn, các doanh nghiệp có dấu hiệu sử dụng hóa đơn bất hợp pháp, sử dụng ứng dụng CNTT, AI để đối chiếu, kiểm tra, quản lý việc sử dụng hóa đơn... Thanh tra, kiểm tra thuế, xử lý nợ đọng thuế, bảo đảm thu đúng, thu đủ, kịp thời các khoản thuế, phí, lệ phí và các khoản thu khác vào ngân sách Nhà nước.

Thanh tra việc thực hiện nhiệm vụ chi ngân sách Nhà nước, trong đó tập trung thanh tra việc bố trí, giao dự toán; quản lý, sử dụng và quyết toán các khoản chi ngân sách Nhà nước, chú ý các khoản chi hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước, xác định các khoản chi ngân sách Nhà nước còn lãng phí, không hiệu quả. Công tác quản lý vốn đầu tư, chú trọng thanh, kiểm tra, giám sát trong tất cả các khâu của quá trình đầu tư, nhất là việc triển khai, thực hiện giải ngân vốn đầu tư; tập trung thanh tra các dự án lớn, dự án trọng điểm để kịp thời kiến nghị các biện pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc... đánh giá nguyên nhân các dự án triển khai chậm, điều chỉnh tiến độ, dự án nhiều lần tăng tổng mức đầu tư... Thanh tra, kiểm tra việc quản lý, sử dụng nguồn kinh phí thực hiện các chương trình mục tiêu, nguồn kinh phí dự phòng, các khoản hỗ trợ từ ngân sách Trung ương. Thanh tra công tác quản lý, sắp xếp, sử dụng tài sản công và các dự án có sử dụng quỹ đất ở địa phương...

Thanh tra, kiểm tra đánh giá tình hình tài chính của doanh nghiệp, các doanh nghiệp có dấu hiệu vi phạm pháp luật. Đẩy mạnh công tác thanh tra giá, trong đó tập trung thanh tra việc thực hiện các quy định pháp luật về giá, nhất là đối với các hàng hóa, dịch vụ tiêu dùng thiết yếu, tránh tình trạng đầu cơ, găm hàng chờ tăng giá...

Tăng cường thanh tra, kiểm tra các tổ chức, cá nhân có dấu hiệu gian lận, lừa đảo, tạo dựng thông tin sai sự thật, công bố thiếu thông tin cần thiết, thông đồng tạo ra cung cầu giả tạo, thao túng giá chứng khoán, phát hành trái phiếu số lượng lớn, không có tài sản đảm bảo, sử dụng vốn sai mục đích... làm ảnh hưởng đến hoạt động chào bán, phát hành, niêm yết, giao dịch, kinh doanh, đầu tư chứng khoán và thị trường chứng khoán.

Giám sát chặt chẽ thị trường bảo hiểm, các doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm nhằm đảm bảo quyền lợi của các đối tượng tham gia mua bảo hiểm, không để xảy ra tình trạng môi giới bảo hiểm chào kéo, gợi ý khách hàng mua bảo hiểm cùng với các sản phẩm tài chính khác.

Đối với Công tác thanh tra hành chính, kiểm tra nội bộ phải được tăng cường, tập trung thanh tra, kiểm tra trách nhiệm của thủ trưởng các đơn vị trong việc tổ chức, triển khai thực hiện nhiệm vụ được giao, chú trọng thanh tra việc thực hiện cải cách hành chính; việc thực hiện các quy trình, quy chế công việc nhằm chấn chỉnh kịp thời các hành vi vi phạm kỷ cương, kỷ luật của ngành, đồng thời rà soát để kiến nghị sửa đổi, bổ sung các quy trình nghiệp vụ, các văn bản quy phạm pháp luật còn thiếu hoặc chưa phù hợp, góp phần hoàn thiện cơ chế quản lý tài chính.

Thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định pháp luật về thanh tra, tiếp công dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo và phòng chống tham nhũng; việc triển khai thực hiện các quy định của pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Công tác kê khai tài sản thu nhập...

Thanh tra chuyên đề: Căn cứ vào yêu cầu quản lý và chỉ đạo điều hành của từng cấp, chú trọng xây dựng kế hoạch thanh tra các chuyên đề diện rộng và chuyên sâu, nhằm tổng kết, đánh giá toàn diện từ cơ chế quản lý điều hành tới công tác quản lý và hiệu quả sử dụng các nguồn kinh phí để có những kiến nghị sửa đổi, bổ sung cơ chế, chính sách và chấn chỉnh quản lý, nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn kinh phí.

Riêng đối với công tác thanh tra chuyên ngành của Thanh tra Bộ Tài chính tập trung vào những lĩnh vực như: Thanh tra công tác quản lý và điều hành ngân sách Nhà nước đối với các địa phương và các Bộ ngành, công tác quản lý các nguồn thu phí, lệ phí và các nguồn thu sự nghiệp khác. Thanh tra đối với các Bộ, ngành, địa phương có nguồn thu và sử dụng ngân sách Nhà nước lớn, có cơ chế tài chính đặc thù. Tập trung thanh tra công tác thu - chi ngân sách của một số tỉnh, thành phố tự cân đối ngân sách. Thanh tra công tác quản lý vốn đầu tư xây dựng đối với các Bộ, ngành, địa phương, các dự án đầu tư do Nhà nước bảo lãnh; các nguồn vốn ngân sách Nhà nước bố trí từ nguồn trái phiếu Chính phủ; các dự án đầu tư được Nhà nước quyết định đầu tư hoặc quyết định chủ trương đầu tư có liên quan đến công tác an sinh xã hội; lựa chọn các công trình, dự án đầu tư lớn, trọng điểm để đưa vào kế hoạch thanh tra.

Thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về tài chính, kế toán và chấp hành nghĩa vụ với ngân sách Nhà nước đối với các doanh nghiệp có quy mô hoạt động lớn do Chính phủ, Bộ ngành và địa phương quản lý, nhằm đánh giá tình hình tài chính, việc bảo toàn và phát triển vốn, đầu tư mua sắm tài sản của doanh nghiệp và việc đầu tư tài chính vào doanh nghiệp khác, phát hiện và thu kịp thời vào ngân sách Nhà nước. Thanh tra việc quản lý, sử dụng vốn, tài sản và việc chấp hành nghĩa vụ với ngân sách Nhà nước của các tập đoàn kinh tế, doanh nghiệp lớn; Thanh tra việc cơ cấu lại vốn Nhà nước theo đề án cơ cấu lại doanh nghiệp Nhà nước trọng tâm là Tập đoàn kinh tế, Tổng công ty Nhà nước giai đoạn 2021-2025 đã được Chính phủ phê duyệt.

Định hướng kế hoạch năm 2023 cũng nhấn mạnh đối với công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về giá đối với các doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh hàng hóa, dịch vụ thiết yếu, các mặt hàng trong danh mục bình ổn giá, đăng ký giá và kê khai giá theo quy định của Luật giá; thanh tra chuyên đề công tác quản lý tài chính các quỹ tài chính ngoài ngân sách Nhà nước của Trung ương và các địa phương; tiền trên tài khoản tạm giữ của các cơ quan. Tăng cường thanh tra, kiểm tra việc triển khai, thực hiện các quy định pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí tại một số Bộ ngành, địa phương.

Đặc biệt là công tác thanh tra hành chính: Thanh tra, kiểm tra trách nhiệm của thủ trưởng các đơn vị trong việc tổ chức triển khai thực hiện nhiệm vụ, chính sách pháp luật và việc thực thi trách nhiệm theo thẩm quyền tại các đơn vị trong ngành Tài chính. Tập trung thanh tra công tác quản lý thuế, hải quan, chứng khoán nhằm chống thất thu ngân sách Nhà nước, gian lận thương mại và chấn chỉnh, phòng ngừa rủi ro. Thanh tra việc xây dựng, thực hiện các quy trình, quy chế tài chính; công tác quản lý tài chính nội bộ; việc quản lý, sử dụng nguồn kinh phí chi thường xuyên, mua sắm, đầu tư xây dựng; công tác quản lý và sử dụng cán bộ. Thanh tra, kiểm tra việc chấp hành quy định của pháp luật về thanh tra, tiếp công dân, xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo; việc triển khai thực hiện các quy định của pháp luật, chương trình, kế hoạch của Bộ Tài chính về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Tăng cường, tập trung thanh tra các lĩnh vực nhạy cảm, dư luận xã hội đặc biệt quan tâm.

Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng yêu cầu thủ trưởng các đơn vị thuộc và trực thuộc Bộ Tài chính, trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ được giao bám sát định hướng của Bộ, nhiệm vụ của ngành Tài chính, của đơn vị mình để xây dựng kế hoạch thanh tra kiểm tra 2023 đảm bảo đúng trọng tâm, trọng điểm.